Niemand weet dat ik een mens ben: hét boek

Had mij vorige week gevraagd wat ik van ‘vluchtelingen’ vond en of ik hier vooroordelen over heb, en ik zou niet echt vriendelijk hebben gereageerd. Ik heb echter deze week een boek gelezen dat mij emotioneel heeft geraakt. Ik heb een ander standpunt ingenomen over vluchtelingen. Ik ga deze week de ‘Culture Vibe’ ook op een andere manier doorgeven dan vorige week.
Eerst en vooral wil het hebben over het boekje zelf. Het boekje is in een heel leuk formaat gedrukt! Het ligt heel gemakkelijk in de hand, en lees mede daardoor zeer vlot! Het boekje springt ook in het oog - het is qua ontwerp geen dertien-in-een-dozijn-boek!

De schrijfstijl van Erwin Mortier heeft me helemaal ‘wild’ gemaakt. Ik ben er gek van! Het verhaal wordt afgewisseld met gedichten. De gedichten dragen een zeer zware inhoud maar brengen die op een luchtige manier over aan de lezer. Ik mag ook niet de prachtige foto’s van Lieve Blancquaert vergeten, want die zijn ook absoluut een vermelding waard. Lieve heeft foto’s gemaakt van dagdagelijkse dingen, maar op een zeer spannende manier!
Ik neem u mee op reis door het boek ‘Niemand weet dat ik een mens ben’. (Mocht het nog niet duidelijk moest zijn: ik ben FAN!)

Ja, ik houd een schriftje bij.

Ik zoek het even.

Ik schrijf alles op,

om niets

te vergeten.

Wanneer vluchtelingen in België aankomen moeten ze aan bevoegde instanties hun verhaal vertellen. Zij schrijven je verhaal op tot in het detail. Dit verhaal moet je wel 100 keer herhalen en het moet iedere keer hetzelfde zijn. De vluchtelingen zijn bang dat het verhaal dat ze vertellen niet meer klopt. Dat is één van de grootste angsten van Gyseline, Rana en Marina. Zij zijn afkomstig van Angola. De familie van de drie zussen was wellicht politiek actief en het slachtoffer van vervolgingen. De drie zusjes kunnen dit niet met zekerheid zeggen omdat de oudste van de drie slechts 17jaar is. De politiek in Angola is niet helemaal zoals ze zou moeten zijn. De president van Angola moet helemaal niets weten van een democratie. De burgeroorlog die in Angola woedde is voor velen fataal geworden. Veel inwoners zijn er al hun vermogen verloren.

Extra informatie:
Na het opzoeken staat mijn kladblad vol informatie. Deze informatie ga ik ook aan jullie

meedelen zodat jullie extra slim worden. Onderstaande 'info-puntjes' zullen jullie wellicht kunnen gebruiken om de situatie beter te leren begrijpen:


- Angola is een republiek.
- Tot 1975 was Angola een Portugese kolonie.
- Tijdens de Koude Oorlog waren er veel bloederige burgeroorlogen.
(Was de Koude oorlog dan toch niet zo "koud" als velen dachten?!)
- 10 jaar lang bezet geweest door Zuid-Afrika. (1978-1988)
- 2002 einde aan burgeroorlog, na dood Unita-leider Savimbi.

- 70% leeft in armoede.
- Nu is het er min of meer rustig.
- Vluchtelingen die terugkomen.
- Dos Santos is premier (MPLA, grootste politieke partij)

‘België is het beste land’, dat is de titel van het volgende hoofdstuk in mijn boekje. Ik weet niet of ik België wel zo een megafantastisch land vind. Natuurlijk als ik mijn leven hier vergelijk met pakweg het leven dat Xairtdaa leefde in Mongolië wil ik voor géén 1 miljoen euro wisselen! Xairtdaa had het nog niet zo slecht in Mongolië. Zijn vader was een welgesteld man. Toen zijn vader stierf, heeft de stiefmoeder het geld genomen maar de bijhorende zoon moest ze niet hebben. Hij is ingetrokken bij zijn oom. Daar werkte hij voor 5 euro per dag en die hij volledig moest afgeven. Hij beschrijft het leven voor de dood van zijn vader als een ‘prinsenleven’.

Weet je? Ik wou de afgelopen vakantie naar Turkije met mijn vriend. Zulke reizen kosten al snel handenvol geld daarom ben ik gaan werken voor dat geld. Mijn vader zocht net een jobstudent in zijn bedrijf, dus heb ik dat aanbod maar aangenomen. Als dat niet het geval was geweest, zou ik gewoon naar het uitzendkantoor zijn gegaan, ook zij hadden mij dan een job kunnen aanbieden. Toen Xairtdaa naar hier kwam liep het niet allemaal zo vlot. Hij kon niet zomaar aan werk geraken. Hij heeft geen vaste papieren en hij is ook geen Belg. Hij is eigenlijk niemand… Als hij een job wou moest hij hier zelfs voor betalen. Voor €500 namen ze hem aan. Dit geld kon hij wel snel terug verdienen, maar het blijft schandalig! Is België echt zo bekrompen? Ik sta versteld!
Xairtdaa wist eveneens het volgende te vertellen:

Ik vertrouw de mensen niet meer zo snel

Iedereen in ons land had vooroordelen over Xairtdaa. Veel mensen roddelden over hem. Ze zeiden dat hij allerlei dingen misdaan had. Hij kwam van een ander land en was al enkele keren verhuisd dus hij had zeker en vast al van alles uitgespookt, terwijl hij gewoon in Antwerpen sneller werk kon vinden als in Brussel… Mensen oordelen soms veel te snel. Ik beken: ik doe dat ook soms!

Alle kernwoorden die nog vaag in mijn hoofd zitten van tijdens de geschiedenislessen komen naar boven wanneer ik lees over Mongolië.

Sovjet Unie – Communisme – Nomaden – China - democratie – regime

Mongolië is sinds 1990 een democratie. Dat betekent dat het volk mee kan beslissen over de wetten die in een land komen. In ons land wordt er gestemd op mensen die de wetten mogen maken. Zoals je wellicht wel weet vraagt dat in ons land erg veel moeite. Voor 1990 bestond er in Mongolië geen democratie toen hadden ze een andere bestuursvorm, namelijk het communisme. De communistische eenpartijstaat stond sterk onder invloed van de Sovjet-Unie. Traditioneel bestond Mongolië uit landbouwers en veetelers. Zij hielden er een nomadische levenswijze op na. De Sovjet-Unie besliste daar later echter anders over. Onder hun invloed werden sectoren als de mijnbouw veel belangrijker. Na de instorting van het regime van de Sovjet-Unie werd de landbouw in Mongolië terug belangrijker. De mijnbouw en andere industrieën bleven wel bestaan. Xairtdaa kan daar over meespreken. Hij beschrijft de situatie van de mijnbouw als volgt:

Toen was ik wel bang, ik was nog heel klein

en ik was doodsbang. Zeker de eerste twee,

drie maanden, ik kende niemand,

ik wist niet hoe het was,

onder de grond,

was ik doodsbang.

Na twee maanden kende ik de mensen wel

en ik wist ook hoe ik moest kruipen daar

onder de grond, en ik was

niet bang meer. Gelukkig

is de grond nooit op mij gevallen.

Als de grond op jou valt en je zit dieper dan drie meter,

dan ben je dood.

Drie meter is diep genoeg.

Vorig jaar hebben we een heel semester over de mijnbouw in ons land geleerd . Ik heb toen ontdekt dat de mijn economisch héél belangrijk was. Ik vraag me wel af of het economische aspect primeert op de veiligheid. Voor sommigen is dat misschien wel het geval, maar voor mij zeker niet!
Verder kent het land op sociaal vlak ook wel wat spanningen. Het volk is verdeeld in twee grote groepen. De ene groep houdt zich traditioneel aan de landbouw en de veeteelt. De andere groep geeft meer om de industriegebieden, waar ook gemeenschappen van buitenlandse arbeiders leven. Deze situatie zorgt voor spanningen. Democratie betekent niet alleen dat het land meer te zeggen heeft, het hield ook de opkomst in van vrije handel. Er zijn ongeveer 30 000 ondernemingen in Mongolië. De vader van Xairtdaa zou één van die ondernemers geweest zijn.
Als ik nu héél eerlijk moet zijn: ik zou ook vluchten uit Mongolië. De wintermaanden zijn koud en lang. Als ik spreek over koud dan bedoel ik ook KOUD, namelijk -36°. Het weer is echter niets vergeleken met wat Xairtdaa heeft meegemaakt.

Maak kennis met Tim en Doris. Doris is al enkele jaren in België. Ze is afkomstig uit Burundi. Kort na de oorlog van de jaren ’90 is zij naar vertrokken, wegens vervolgingen.
Doris hadden ze op het oog omdat ze na de oorlog voor de VN werkte.

Over de oorlog kan ze niets positief zeggen. Voor haar was dit een hel. Ze heeft mensen verloren. Neen, niet een stuk of twee maar véél. Haar jongere broertje, nichtEN en nevEN, tanteS en oomS en vriendEN. Goed dat het in zulke landen altijd grote families zijn. Hier zouden veel mensen alleen achter blijven, wat het echter niet minder erg maakt. In augustus is Doris hier aangekomen. De maanden nadien voelde ze zich veilig tot…

Ik was doodsbang.

Ik heb me op de vloer geworpen.

Toen het ophield durfde ik niet op te staan.

De hele nacht lang ben ik op de vloer blijven liggen.

Wat voor vele mensen een mooie tijd is, was voor Doris een hel. Het was kerst. Ze was alleen en hoorde schoten. Ze dacht: Ohnee, België wordt een even grote hel als Burundi. Wist zij veel dat men met kerst en andere feesten vuurwerk maakt? In het begin heb ik ook gezegd dat je kennis gaat maken met Tim. Ik stel je dus voor aan de enige echte Tim met een klein gedichtje:

Ik was thuis.

Ik kreeg telefoon.

Iemand zei: ‘ er is een pakketje voor je aangekomen.’

Ik ben naar die man toe gegaan,

En het pakketje bleek Tim,

Het zoontje van mijn zus.

Waarom Tim juist naar hier is gekomen staat niet vermeld in het boek. Ik vermoed omdat het leven hier beter is...
Maak eveneens ook kennis met het land Burundi via: http://www.youtube.com/watch?v=nm-U5riVJ_s Op een gegeven moment krijg je in het filmpje de verschillende etnische groepen in Burundi te zien. Die etnische groepen zijn een heel belangrijk onderdeel bij de problematiek over Burundi. De slachtingen waren in Burundi tegen de Hutu’s gericht. Hetzelfde als in Rwanda maar dan omgekeerd, daar waren de Tutsi’s de slachtoffers.

Burundi is een Centraal-Afrikaans land dat bij de tien armste landen ter wereld hoort. (Is dat iets om fier op te zijn? Ik vrees ervoor...) Er was eens… een oorlog, later de Eerste Wereldoorlog genoemd. Het verslagen Duitsland droeg het gebied Burundi over aan België, samen met het huidige Rwanda. Toen noemde het nog: Ruanda-Urundi. Het was dus officieel lid van het Belgische koloniale imperium. De problemen van enkele jaren geleden zijn te danken aan de koloniale erfenis. In de koloniale periode hadden deze landen een monarchie als bestuursvorm. Het Tutsi-volk behoorde tot deze monarchie, maar het Hutu-volk was wel de grootste heerser in deze landen. Na de onafhankelijkheid is de monarchie vervangen door een republiek. Sindsdien leven de Hutu’s en de Tutsi’s in spanning. De huidige ‘bazen’ in het land doen hun best om beide volkeren te verzoenen. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Bij het lezen van het volgende verhaal moet ik een beetje denken aan Baris, een klasgenoot. We lachen soms met hem omdat hij zegt dat hij geen Turk is maar een Koerd. Ik weet niet zoveel over Koerdistan, ik ben benieuwd om er over te leren!
Ik wist al langer dat Koerdistan een regio vol conflicten was. Het land ligt in het gebied tussen het huidige Turkije, Iran en Irak. Landkaartje nodig?

Maar geografisch gesproken is Koerdistan geen land apart. Een deeltje van Koerdistan hoort bij Turkije en het andere deeltje bij Irak. In het Koerdisch gebied blijven heel grote spanningen bestaan. Koerdistan zou liever een autonome Koerdische staat zijn, iets wat Turkije niet ziet zitten. Veel Irakese oliebronnen bevinden zich in het Koerdisch gebied. Het grensgebied tussen Turkije en Irak staat verder ook bekend door wapenhandel en wapensmokkel. Dat was iets waar de vader van Amin duidelijk van had geprofiteerd.
De vader van Amin was een zakenman. Hij kocht wapens in Koerdistan en verkocht ze in Turkije. Wanneer hij de berg over moest is hij op een mijn gelopen. Hij was in ‘flarden’.
Amin viel daarna onder voogdij van zijn oom, die hem echter slecht behandelde. Daarom is hij op een nacht vertrokken. Via iemand die met een vrachtwagen reed heeft hij een wilde tocht naar België gehad. Hij heeft hier veel duizenden euro’s voor betaald. Arme Amin.

Ik had stress. Ik was gek

van de angst. Ik was veertien, met drie

volwassen mannen die niet lief

voor me waren. Ik was bang

voor mijn oom

en ik was bang voor die mannen.

Als ik in een vrachtwagen zou zitten met enge mannen zou ik ook héél bang zijn. Hij was amper 14 jaar, nogmaals arme Amin!
Ik sluit af met een gedichtje dat me echte geraakt heeft.

Ik ga naar school.

Ik werk.

Ik ben geen dief,

Geen vechtjas. Iedereen vindt mij oké.

Ik moet mens blijven. Waarom

Mag ik hier dan niet voor altijd blijven?

Ik ben vluchteling.

In België.

Laat me hier mijn leven leven.

Ik red me wel.

Geef me asjeblieft de juiste papieren.

Dan kan mijn angst verdwijnen.

Bij deze: Geef Amin de juiste papieren. Want België is zijn alles, zijn moeder, zijn vader, …
Hij spreekt Nederlands, wat is hij met de taal als hij hier toch niet mag blijven?

Wat ik nog extra zou willen melden alvorens ik aan de slotfase van mijn blogbericht van deze week begin. Lieve mensen, stop alsjeblieft met de vooroordelen die je over vluchtelingen hebt. Zij hebben er ook niet voor gekozen om in ons land terecht te komen. Ze hebben enorm veel verdriet en missen hun thuisland. Geef ze het respect dat ze nodig hebben!

‘Stomme zwarte, wat kom jij hier doen?’

Onderstaand tekstje zijn woorden van een voogd. Hier heb je al meer over gelezen in post 1. Vandaar deze waardevolle vermelding. Ze hebben heel veel steun aan de voogd maar uiteindelijk hebben ze maar één droom en dat is terugkeren naar hun ouders. Ze zijn vaak gedwongen om naar België te komen en hebben alles moeten achterlaten. Ik mag er niet aan denken als ik ooit afscheid moet nemen van mijn moeder en vader. Ik zou zelfs geen zin meer hebben om verder te leven.

En wat willen kinderen, denk je?

Ze willen terugkeren naar hun ouders.

Als ik nu zelf een laatste hoofdstukje zou mogen schrijven voor het boek zou ik het titelen: ‘Ik ben blij dat ik in België geboren ben!’

PS: Als ik ooit deze les nogmaals opnieuw zou moeten geven aan de leerlingen zou ik ze imponeren met alle informatie die ik heb verzameld!

Bronnen:

http://www.vluchtelingenwerk.be/thema/jonge_vluchtelingen.php
http://www.vormen.org/informatie/Vluchtelingen/index.html
http://www.vluchtelingenwerk.be/projecten/vluchtelingen-at-work.php
http://nl.wikipedia.org/wiki/Democratie
http://nl.wikipedia.org/wiki/Angola
http://nl.wikipedia.org/wiki/Mongoli%C3%AB
http://nl.wikipedia.org/wiki/Burundi
http://nl.wikipedia.org/wiki/Koerdistan