zondag 9 oktober 2011

Er was eens... een staatsgreep

In de lijst van de suggesties staat een film over een staatsgreep in Chili. Een staatsgreep in Chili? Ik weet van niets! Wanneer? Wie pleegde de staatsgreep? Ik ben best wel benieuwd...
Nu ik moet eerlijk zijn dat een staatsgreep me wel boeit... Je kunt op vijf minuten de macht van iemand overnemen... Ik ben benieuwd!


Deze week is het tijd voor een film. Alwéér een film? Nee hoor, ik vind een film deze week niet zo erg. Het is erg druk op school. Ik vindt haast geen tijd meer om te bloggen. Ik zie het bloggen wel als puur amusement, ja, ik vind het echt leuk! Nu, vrijdagavond, heb ik me toch voorgenomen om me eens achter mijn computer te zetten. Zoals altijd begin ik eerst met een heleboel informatie alvorens ik met de film zelf begin. Dat is deze week niet anders.
Deze week ga ik de film Machuca zien. Over de film vertel ik later nog wel het één en ander. De film speelt zich af tijdens de bloederige staatsgreep in Chili. Daarom vroeg ik me af wie zijn macht moest afgeven en wie de greep over het land het. Ik had hier weeral niets over gehoord. Ik ben dus weeral een 'gat' aan het vullen!
Ik begin te denken dat we enkel hebben kunnen kiezen tussen onderwerpen vol miserie.. Is er echt géén leuk gat dat ik kan opvullen? Zucht... weer een zwaar onderwerp!
HERE WE GO!


Ik ga deze week met een korte inleiding beginnen. Mijn inleiding gaat deze week vreemd genoeg niet over het onderwerp zelf.

Vraag aan duizend mensen wat er op 11 september gebeurd is. De meeste zullen zeggen: terreuraanslag, WTC-torens, BinLaden, ... Dit zijn veel kernwoorden die zullen terug komen. Jelle zou zeggen: de geboorte van mijn broer Jitse.
Als ik deze vraag aan de oudere bevolking in Chili zou stellen zal ik helemaal andere antwoorden krijgen. Zij zullen antwoorden: staatsgreep in ons land. De gebeurtenissen in Chili zijn in de schaduw van 9/11 gekomen. Ik laat jullie vandaag kennis maken met een andere 9/11.





Ik lees het volgende: "In 1973 heeft Salvador Allende de macht als president moeten opgeven op een bloederige manier..." Misschien eerst beginnen bij het begin, wie is Salvador?

In 1908 is Salvador Allende geboren(een oude man!) in Valparaiso(Chili, zie kaart).

In zijn jonge jaren studeerde Allende medicijnen. Toen bleek al snel dat Allende een geboren organisator/leider was. Hij was een actief lid van de studentenvereniging.
Een ambitieus man, zo bleek in 1933 toen hij met een aantal vrienden een socialistische partij(PSCh) opgericht. Wanneer je een socialist bent, heb je vaak ook linkse ideeën. Dit betekent concreet dat je veel belang hecht aan gelijkheid, sociale rechtvaardigheid en solidariteit. Hij bleef zijn leven als arts combineren met zijn politieke droom. In 1937 is hij verkozen tot parlementslid van Chili. Niet veel later werd hij minister van volksgezondheid(1939-1942). Dit was meteen een stapje dichter naar het presidentsschap. In 1945 is hij verkozen tot senator en tot slot in 1965 als voorzitter van de senaat. Deze ambt heeft hij beoefend tot hij verkozen is tot president. Hij is in 1970 verkozen tot president van Chili. Hij was tevens ook de eerste Socialistische president.  Er was geen absolute meerderheid bij de stemming, elke kandidaat had 1/3de van de stemmen. Daarom moest de president gekozen worden door het parlement. De Christendemocraten stonden achter Allende. Ze eiste echter wel vrije martkeconomie, een democratie en burgerlijke vrijheden.
Salvador Allende

 Dit was voor het volk een grote vooruitgang. Hij zette direct zijn socialistisch programma op gang. Hij begon met het nationaliseren van bepaalde industrietakken. Het onderwijs en het gezondheidssysteem werden ook onderworpen aan grondige hervormingen. Iets wat het land alleen maar kon toejuichen. De kinderen kregen gratis melk. Salvador was als een vader voor zijn volk! Hij bestreed eveneens de armoede en hij zorgde voor landbouwgrond voor de kleine boeren van het land. Zijn programma had zoals eerder vermeld positieve gevolgen voor het land. Natuurlijk zoals in elk politiek programma brengt dit ook nadelen mee. Het programma van Salvador betekende grote nadelen voor de rijke en voor de machtige mensen in het land.  Zoals meestal: wat negatief is voor de rijke, is positief voor de armen.
Toch ging het land er economisch op vooruit. Er was socialisme in het land langs de democratische kant.
Het was voor de meeste Chilenen een wensdroom, maar de wensdroom werd een militair dictatuur in 1973.
In 1973 gebeurde het... dé staatsgreep! Een verslag!
Signature S. Allende

De staatsgreep was niet zo onverwacht dat vele dachten...
Het ideaal zoals beloofd is nooit echt helemaal van de grond gekomen. De christendemocraten, waarmee hij een coalitie vormde saboteerde zijn hervormingen. Er was eveneens een storing van buitenaf. De Verenigde Staten wou voorkomen dat Chili een tweede Cuba (toen een socialistische republiek) zou worden. Ze stuurde er de CIA op af om stoorzender te zijn. De economie stortte in, er kwam voedsel tekort, stakingen, opstanden, terreurbeweging van links en rechts. Een stabiele democratie verviel in drie jaar tijd tot een chaos.

Op 23 augustus 1973 wordt generaal Pinochet benoemd tot chef-staf.
Op10 september roept Allende een kabinetzitting bijeen. Hij besliste een volksraadpleging te houden omdat er zoveel sociale onrust was in het land. Hij wou deze beslissing meteen meedelen aan het volk maar de legertop vroeg om deze beslissing pas op 12 september bekend te maken... Ze wisten goed waarom!
Op 11 september, vroeg in de ochtend, kreeg minister van Volksgezondheid telefoon dat hij dringend naar het paleis (La Moneda) moest komen want er waren problemen. Bij zijn aankomst was het hele gebouw al omsingeld. Al snel bleek het om een militaire staatsgreep te gaan. In het gebouw waren verschillende mensen aanwezig: Allende, adviseurs en lijfwachten.
Volgens getuige probeerde Allende zoveel mogelijk mensen naar huis te sturen en het paleis te laten verlaten. Hij wou alleen achterblijven, toch hebben toen enkele politiekers beslist om te blijven en Allende niet alleen te laten.
La moneda - het paleis van Chili
In de loop der uren bestormde tanks het paleis, er brak brand uit. Enkele uren later bleek dat het een verloren zaak was. Volgens getuige zijn dit de woorden van Allende "Ik wil geen helden. Ik vraag iedereen het paleis te verlaten". Toch bleven ze..
Hij heeft met een radiozender een laatste keer het volk te woord gestaan. Het werd een emotionele toespraak.
Daarna hebben ze beslist om het paleis te verlaten. Allende ging als laatste, wanneer de overige 'bewoners' het paleis verlaten stormde er al soldaten op de trap en riepen 'Allende is dood'. Niemand wist dat hij zelfmoord gepleegd had, dit werd pas in 1990 na de val de dictatuur bekend gemaakt.

Daarna was het verloren. De aanwezige van het paleis zoals de minister van volksgezondheid heeft na de staatsgreep nog 14 jaar in ballingschap gezeten.
Pinochet had de leiding van de staatsgreep, dat bleek ook uit de videoboodschappen die later gevonden zijn.
Wie was Pinochet?
Hij noemt officieel Augusto Pinochet. Hij is geboren op 25 november 1915 en is gestorven op 10 december 2006. 
Hij heeft aan de militaire academie gestudeerd. In zijn carriere is hij snel kunnen opklimmen. Als een vuurpijl klom hij hogerop. Naar aanleiding van sociale en economische problemen pleegde hij een staatsgreep met een groep officieren. De staatsgreep stond onder leiding van hem. 
Hij regeerde het land als een dictator. Pinochet is dictator geweest van Chili sinds de staatsgreep in 1973 tot het einde 1990.
Hij is veroordeeld voor de martelingen die hij heeft uitgevoerd. Jammer genoeg heeft hij nooit spijt gehad van zijn daden. Hij is in december 2006 gestorven  naar aanleiding van een hartaanval. 


Wie had kunnen denken dat het leger, die nog een bombardement had uitgevoerd de president zou vermoorden. Hij werd afgevoerd en anoniem in het noorden van het land begraven.
Dat alles was slechts een begin...
Vakbonden, politieke partijen en vrijheid van meningsuiting werd verboden. Iedereen die links was of dachten dat ze links waren, arbeiders, boeren, .... iedereen liep gevaar. Iederen die ooit profiteerde van Allendes hervormingen kregen nu het deksel op de neus.
Ze liepen niet alleen gevaar voor militairen maar ook voor burgers. Iedereen legde zijn steentje bij.

Europa was geshockt door dit nieuws en in Amerika dronken ze champagne. Zij steunde deze staadsgreep. Zoals eerder al gezegd wouden zij vermijden dat Latijns-Amerika socialistisch ging worden.

De staatsgreep  betekende een nederlaag voor links. Er kwam een eind aan de democratie op een gewelddadige manier. Na de staatsgreep heeft Pinochet er een militaire dictatuur van gemaakt. Hij ging als door het leven als een dictator, zorgde ervoor dat het land nog altijd op economisch vlak geen klagen had. Het werd een onafhankelijk lang met een vrije markt. Het land was echter wel een dictatuur met vele tegenhangers. Deze tegenhangers waren volgens Pinochet overbodig. Deze zijn vervolgens gemarteld en vermoord. (AU!)
Er kwam echter ook een einde aan zijn bewind in 1990. Hij werd later ook veroordeeld voor schending van de mensenrechten. Er kwam ook een verbod op politieke partijnen, er kwam een censuur voor de media en de oppositieleden werden één voor één opgepakt. Dit alles was een onderdeel van de koude oorlog.

Ik begrijp zulke staatsgrepen niet. Het land draait op volle toeren.
Ik raad jullie aan om volgende link eens te bekijken. Dit is een fragment van een televisieprogramma van de Nederlandse televisie. Dit fragment zegt meer dan duizend woorden. Ik ben er nog steeds niet goed van!
Fragment

Actueel materiaal over Salvador:
In mei van dit jaar is het lichaam van Salvador opnieuw opgegraven. De familie van het voormalig staatshoofd had hier om gevraagd. Zijn lichaam was nooit onderzocht en men ging er vanuit dat hij zelfmoord gepleegd had. De familie wou dit echter zwart op wit bewezen hebben. Ze hebben daarom het lichaam opnieuw opgegraven en een autopsie gedaan. Hieruit is gebleken dat hij zichzelf toch van het leven heeft beroofd.

De film


Voorkant 

Chili 1973. Twee elfjarige jongens: Gonzalo Infante,
timide, afkomstig uit een welvarende familie in de chique wijk, en Pedro Machuca,
een boerenzoon die in de sloppenwijk probeert te overleven.

Terwijl het politieke en sociale klimaat in het land omslaat, ontstaat een diepe
vriendschap tussen de jongens. Ze maken samen hun eerste liefde mee,
dromen over rechtvaardigheid en delen een gevoel voor rebellie.
Hun verhaal vorm een indrukwekkende getuigenis van de bloedige staatsgreep die het eind van het tijdperk Allende zou betekenen. 

Achterkant

Titel: Machuca
Regisseur: Andrés Woods 
Festival van Cannes 2004 - Best Music, Gent 
Spaans gesproken, Nederlands ondertiteld. 

Inhoud
Op een jongensschool voert een priester een sociaal project uit waarbij kinderen uit de sloppenwijk in de klas van de 'rijke' kids komen te zitten. 

Al snel geraakt Gonzalo en Pedro bevriend. Samen bezoeken ze betogingen en komen zo meer in elkaars leefwereld terecht. De rijke bezoekt de sloppenwijk en de arme gaat op 'sleep-over' party bij de rijke. 
Het is al snel duidelijk dat hun leefwereld verschillend is maar niets houdt hen tegen om goede vrienden te zijn. 


Wat wijst op opstanden?
In de straten hangen op verschillende muren teksten zoals: 
"Neen tegen de burgeroorlog" 
"Mummies, verenig je angsten" --> Mummie is een rijke en hoort bij de andere partij 

Bij betogingen/opstanden roepen de rijken: "20 jaar om alles op te bouwen en drie jaar om alles te verpesten" 
De armen roepen dan weer: "Al wie niet springt is een mummie" 
Zowel arm als rijk is ongerust over de sociale onrust in Chili en vinden dat er iets moet veranderen. Natuurlijk steunen ze alleen wat hen het beste uitkomt.
De arme steunen Allende en de rijke willen Allende van de troon stoten. 

Mening
Ik vind het een zeer goed geregisseerde film en ook een goed verhaal. Het is een film dat je op een zaterdagavond ontspannend in de zetel kan bekijken met een versnapering. Het is ook een film dat je kan bekijken om iets meer te weten te komen. Je kunt enorm veel kanten uit met deze film. Zowel in de klas als onder vriendinnen.
Het is een film voor zowel jong en oud met een ijzersterk en emotioneel verhaal.
Welke thema's kunnen in de klas aan bod komen na het bekijken van deze film:

  • Politieke partijen (verschillen)
  • Chili, staatsgreep
  • Pesten (machuca werd door andere gepest)
  • Vriendschap
  • Sociale klassen
  • Sloppenwijken
  • Dictaturen
  • ...
Trailer: 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten